Ana Sayfa

Erich Fromm’u bir iki ay önce okumaya başladım. Malumunuz, Sevme Sanatı isimli kitabı nispeten popüler. Ben Erich Fromm’u tanımıyordum. Nasıl biridir, neden bahsetmektedir, hayata bakış açısı nasıldır bilmiyordum. Ben de onu okumaya Sevme Sanatı’ndan başladım ve daha ilk dakikadan beni kendisine çekip .

Lafı hiç uzatmadan sadede geleceğim. Hakkımda’yı yazarken birçok yazar ve eserden bahsettim. Bunları bir liste haline getirip derli toplu bir şekilde kamuoyuna sunmak faydalı olabilir gibi geldi.

Neden kadim zamanlardan beri “ölümle barışık” olmanın insana bir huzur, vakar getireceğine inanılmıştır? Tasavvuftaki “rabıta-i mevt” yani ölüm üzerine tefekkür ederek ölüm ile bağlantı kurma pratiği, Roma ve öncesinden söylenegelen “memento mori”… Sanki bu uygulamalar acı gerçeği suratımıza tokat gibi vurmanın ötesinde, sahiden de ölüm fikrine ...

Nasıl bir tanrıya inanıyorum? Transandantal bir tanrıya inanıyorum. İnandığım tanrı bir kişi değil, cinsiyetli bir dilde zamiri (örn. İngilizce) maskülen (he) değil neutral (it)’e karşılık gelirdi. Zaman ve mekandan münezzeh bir tanrı. Evrenin (ya da evrenimizin) başlangıcı Big Bang ise, tanrı o Big Bang’i trigger eden şey, ya da yarın bir gün ...

Bu suredeki musa ile hızır arasındaki hikayede taraflar, aslında normatif ahlak felsefesi açısından farklı okulları temsil ediyorlar. Musa deontology’yi (deontoloji, yani kurallar ve ödevlere bağlı bir ahlak anlayışını), Hızır ise consequentialism’i (sonuçculuk, yani eylemin sonuçlarına bağlı olarak ahlaki olup olmadığını tayin eden ahlak ...